Wien

Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket

Wien

Forbundsland i Austerrike

Hovudstad

Wien

Flatevidd

- Rangering i Austerrike

415 km²

Folketal (2005)

- Rangering i Austerrike
- Folketettleik

1 651 437

1.
3983/km²

Grunnlagd

Offisielle språk

Tysk

Borgarmeister

Michael Häupl (SPÖ)

Nettstad

http://www.wien.gv.at


Flagg	Våpen

Utsyn over Wien frå kyrkja til den heilage Stefan.

Konserthuset i Wien.

Wien er hovudstaden i Austerrike og ein av dei ni delstatane i det føderale landet. I mars 2004 hadde byen over 1,6 millionar innbyggjarar.

Wien er sete for mange internasjonale organisasjonar, som OPEC og IAEA, og er dessutan den tredje SN-byen i tillegg til Genève og New York. Byen er eit viktig transportknutepunkt med fire flyplassar, og blir òg vitja av mange turistar. Elva Donau renn gjennom byen.

[endre] Historie

Byen oppstod som den romerske festningsleiren Vindobona. I 1278 blei han senteret for det habsburgske riket, noko som har gjort at byen i dag er større og meir praktfull enn plasseringa i dagens vesle Austerrike skulle tilseia. Heile den indre byen blei utsett for store øydeleggingar under den andre verdskrigen, men står nå på UNESCO si liste over verdas kulturarv.

Den indre kjerna blei bygd i mellomalderen. Fram til midten av 1800-talet omkransa av festningsverk som kom til på fjorten- og femtenhundretalet for å halda fiendar, i første rekkje tyrkarane, ute.

Etter kvart førte dei vernande murane til at byen nesten blei kvelt, ettersom det ikkje fanst naturlege gjennomfartsvegar mellom bykjernen og omlandet. Frå 1809 til 1850 hadde ruinane av festningsverket stått uendra, men i 1857 let keisar Franz Josef dei riva. Ettersom noko av det hadde vore 600 meter tjukt, frigjorde ein eit enormt byggjeområde. Etter ein stor konkurranse blei forslaga til tre prisvinnarar omarbeidde av regjeringa, og Ringstrasse blei til på området. Det inneheld rundt 30 offentlege bygg, 38 statuar, 7 fontenar og 5 parkar.

[endre] Kjende folk frå Wien

Statue av bysbarnet Johann Strauss den yngre

Franz Schubert (1797–1828),, komponist,
Johann Strauss den eldre (1804–1849), komponist
Johann Strauss den yngre (1825–1899), komponist
Ludwig Boltzmann (1844–1906), fysikar
Gustav Klimt (1862–1918), målar
Alfred Adler (1870-1937), psykolog
Arnold Schönberg (1874–1951), komponist, musikkteoretikar og målar
Lise Meitner (1878–1968), fysikar
Alban Berg (1885–1935), komponist
Erwin Schrödinger (1887–1961), fysikar og nobelprisvinnar
Ludwig Wittgenstein (1889–1951), filosof
Fritz Lang (1890-1976), regissør
Karl Popper (1902–1994), vitskapsfilosof
Konrad Lorenz, åtferdsforskar og nobelprisvinnar (1903–1989)
Friedensreich Hundertwasser (1928-2000), arkitekt
Niki Lauda (f. 1949), racerbilkøyrar og entreprenør

Wikimedia Commons har ei samling filer som gjeld: Wien

Donau
Land:Tyskland \| Austerrike \| Slovakia \| Ungarn \| Kroatia \| Serbia \| Romania \| Bulgaria \| Ukraina \| Moldova
Byar: Donaueschingen \| Ulm \| Ingolstadt \| Regensburg \| Passau \| Linz \| Wien \| Bratislava \| Győr \| Komárno \| Esztergom \| Budapest \| Baja \| Vukovar \| Ilok \| Bačka Palanka \| Novi Sad \| Beograd \| Smederevo \| Drobeta-Turnu Severin \| Vidin \| Ruse \| Brăila \| Galaţi \| Tulcea
Sideelver: Iller \| Lech \| Regen \| Isar \| Inn \| Enns \| Morava \| Rába \| Váh \| Hron \| Ipeľ \| Drava \| Tisza \| Sava \| Timiş \| Velika Morava \| Jiu \| Iskar \| Olt \| Osam \| Jantra \| Vedea \| Argeş \| Ialomiţa \| Siret \| Prut