Veluwe
Van Wikipedie
De Veluwe is een bebost Nederlaans gebied in de pervinsie Gelderlaand en een veurmaolig kwertier van 't hertogdom Gelre. 't Gebied grenst ongeveer an de plekken Hattem - Apeldoorne - Dieren - Arnem - Wageningen - Ede en Harderwiek.
Onderwarpen |
[bewark] Netuur
De Veluwe stiet bekend um zien bossen en 't grootste leeglaandnetuurterrein van Noordwest-Europa, en is zwat 100.000 bunders groot. In de bossen woenen veural harten, knienen en aandere wildsoorten. Bie Armel giet al iewig lange 't verhaal van de witte wieven in de ronte (dat overigens ok in Twente veurkump). Naost de bossen stiet de Veluwe ok bekend um der zaondverstuvingen, zoas bie Kootwiek en Hulshorst. De raove is hier mit succes opniej in-evoerd, der kommen now tientallen exemplaren veur.
[bewark] Cultuur
In Apeldoorne stiet 't Peleis 't Loo, waor Wilhelmina een tied lange ewoend hef.
[bewark] Kärkelijk
De Veluwe is een kärkelijk (protestans) gebied en beheurt tot de zogenaamde Biebelgurdel. De strengste darpen bint: Oldebroek en Oosterwolde, Doornspiek, Elspeet, Uddel, Niej-Milligen en Harskamp (op de raand van de Gelderse Vallei). De noord- en westkaante bint tredisioneler en hebben in tegenstelling tot de oostraand een streng orthodox-protestans kerakter. In 't noorden van de oostelijke Veluwe bint ok een paor kattelieke gemeenten (of katteliek samen mit protestans kump ok wel veur) een veurbeeld hiervan is Vaossen (tegensworig meer protestans).
[bewark] Dialect
Op de Veluwe wordt der naost 't Nederlaans ok een Nedersaksische variant epraot, 't Veluws, 't West-Veluws en 't Oost-Veluws um percies te wèèn, zwat 48,6% kan 't praoten, van ongeveer 37,0% is 't de moerstaal, 65,3% kan 't lezen en 34,4% leest 't vake.
 |
