Tundra
Frå Wikipedia – det frie oppslagsverket
Tundra er eitt av hovudøkosystema eller biomane på jorda. Han består av treløse område nord og sør for den polare skoggrensa. Omgrepet tundra kjem frå kildinsamisk, der det er genitivsforma av tundar, som tyder 'trelaus slette'.
Det er lite tundra på den sørlege halvkula fordi det er lite land på breiddegradene det er snakk om. Det meste av dette økosystemet ligg i Russland, Canada og Alaska.
[endre] Miljø
Tundraen har som regel permafrost, og bare dei øvste jordlaga tinar om sommaren. Tele i undergrunnen hindrar drenering, slik at jorda blir vassmetta i vekstsesongen sjølv om nedbøren er liten. Våtmarker er svært vanlege på tundraen.
I sørvendte og lune hellingar kan ein finna krattskog av vier og bjørk. Ellers dominerar grasartar og starr. Tundraen har ein rik lavflora. Store pattedyr som rein, moskus, bjørn, ulv og fjellrev set preg på dyrelivet. Hare og smågnagarar som lemen er viktige byttedyr. Om sommaren finst ein rik fauna av hekkende trekkfuglar, særleg ender. Om vinteren er fuglelivet sparsomt, med rype, snøugle og jaktfalk som karakteristiske artar.
Få artar som er avhengige av det særskilde klimaet gjer tundraen særs sårbar for menneskeleg aktivitet og global oppvarming.
[endre] Bakgrunnsstoff
[endre] Kjelder
| Klimasoner i Köppen si klimaklassifisering |
|---|
| Gruppe A: Tropisk — Regnskog (Af) - Monsun (Am) - Savanne (Aw, As) |
| Gruppe B: Tørt — Ørkenklima (BW) - Steppe (BSh, BSk) |
| Gruppe C: Temperert — Fuktig subtropisk (Cfa, Cwa) - Maritimt (Cfb, Cwb, Cfc) - Middelhavsklima (Csa, Csb) |
| Gruppe D: Kontinentalt — Fuktig kontinentalt (Dfa, Dwa, Dfb, Dwb) - Subarktisk (Dfc, Dwc, Dfd) |
| Gruppe E: Arktisk — Tundra (ET) - Permafrost (EF) - Alpint (ETH) |
