Wenters
Van Wikipedie
|
|||||||
 |
|||||||
| Previnsie | Gelderland | ||||||
| Heufplaose | Wenters | ||||||
| Oppervlak - Laand - Waoter |
138,29 km² 137,77 km² 0,52 km² |
||||||
| Antal inwoeners Inwoeners per km² |
29.159 (1 mei 2006) 212 inw./km² |
||||||
| Geografische koördinaoten | 51°58' NB 6°43' OL | ||||||
| Belangrieke verkeersaoders | N318, N319 | ||||||
| Netnummer | 0543 | ||||||
| Postcodes | 7100-7109, 7113, 7115, 7119 | ||||||
| Officiële webstee | www.winterswijk.nl | ||||||
Wenters, Wenterswiek of Winterswiek (Nederlaands: Winterswijk) is een darp en gemeente in ut uterste oosten van den Achterhook. Ut was bi-j de gemeentelijke herindeling van 1 januari de enige Achterhoekse gemeente dèn ongewiezigd bleef. De gemeente hef op 1 mei 2006 29.159 inwoners en een oppervlak van 138,29 km² (bron: CBS). De gemeente wordt an drie kanten umslotten deur Duutsland.
Onderwarpen |
[bewark] Woonkernen
De gemeente Wenters hef de volgende woonkernen:
Meddo, Huppel, Henxel, Ratum, Brinkheurne, Kotten, Woold, Miste, Corle en Wenters (Winterswijk).
[bewark] Geschiedenis
Hoast wal zeker is ut darp Wenters al meer as 1000 joar old. Ut oldste document woaruut blik dat ut kerspel (parochie) Wenters besteet is een lieste van inkomsten van de Mauritsstift in Munster (Duutsland). Dit geschrift kump uut de eerste joaren van de 11e eeuw. Doaruut kan wodden af'eleid dat ut darp al veur 1000 noa Christus beston. Ut is ok hoast wal zeker dat de stichting van ut darp samenhing met de bouw van een karke. De oldste berichten hebt ut jao oaver de "Parochia Winterswijk" of vermeldt in elk geval dat der een geestelijke warkt.
Over de betekenisse van de name "Winterswijk" (Wenters) loopt de meningen nogal uuteen. Ut meest annemmelijk is, dat de name is ontstoan uut een in onbruuk geraakte persoonsname. In historische geschriften komt de volgende namen veur: Winterswijk, Winethereswick, Winriswic en Wenterswic. Wic is de olde benaming veur plaatse of wiek. De persoon wie of doar ewoond mot hebben zol dan Wenether, Winitar of Winter hebben eheten.
[bewark] Geologie
Wenters steet bekend um zien coulissenlandschap en steengroeve met fossiele resten. An ut ende van ut tertiair hef ut grootste deel van Nederland onder water estoan. Allene Zuud-Limburg en Wenters lagen boaven ut wateroppervlak. Moar ook hef Wenters ooit onder ut wateroppervlak eleagen.
[bewark] Vervoer
Tot in ut midden van de 18e eeuw lag Wenters vri-j butenaf en wodden (en wordt nog steeds) in'eslotten deur Pruussen (Duutsland). Ut meeste vervoer mos oaver slecht begoanboare weagen goan. Doar kwam verandering in toen de weg Borken (Duutsland) via Wenters noar Grolle, Zutfent en Deaventer an'elegd wodden. In 1878 wodden ut spoor Zutfent-Wenters an'elegd. Doarmet wodden Wenters uutendelijk warkelijk onslotten. Later wodden ok de lijn Zaender (Zevenaar)-Wenters en de Borkense baan an'elegd. De GOLS (Gelders Overijsselse Lokaal Spoorweg) leggen ok de bane Wenters-Nee (Neede) an. Wenters wodden doarmet een woar spoorwegcentrum. Tegeliek met de opkomst van de trein kwam ok de textielindustrie in Wenters tot grote bluuj. De Borkense baan en de spoorliene noar Nee bunt allang weer eslotten. Moar ut imposante station Wenters besteet nog steeds en getuugt nog van een groots verleden. Tegenswoordigs ri-jdt der nog de lokale Syntus treinen noar Zutfent en Arnem.
