15. Dezember

Vun Wikipedia

De 15. Dezember is de 349. Dag in’n Gregoriaanschen Klenner, man de 350. Dag in Schaltjohren.

[Ännern] Wat passeert is

[Ännern] Politik un Sellschop

• 1387: In’n Städerkrieg verklort de Schwäbisch Städerbund den Krieg gegen dat Hertogdom Bayern ünner Friedrich vun Bayern.
• 1640: De Hertog Johann II. vun Braganza warrt as Johann IV. König vun Portugal.
• 1791: De Bill of Rights warrt as Tosätz een bit tein in de Verfaten vun de Vereenigten Staaten opnahmen.
• 1840: De Överreste vun Napoléon Bonaparte warrt in’n Invalidendoom in Paris opböhrt.
• 1862: De Slacht vun Fredericksburg in’n Amerikaanschen Börgerkrieg ennt mit den Afmarsch vun de Unionstruppen.
• 1890: De Indianerhööftling Sitting Bull warrt vun en Reservatspolizisten doodschaten.
• 1899: Mit de Slacht vun Colenso kriggt Grootbritannien in’n Burenkrieg to’n drütten mol in een Week en op de Nees. Dat geiht as de Black Week (Swatte Week) in die Historie in.
• 1916: De böverste Heeresleiden brickt de Slacht üm Verdun in’n Eersten Weltkrieg na bannig groote Verluste af.
• 1964: Kanada kriggt sien Ahorn-Flagg.
• 1971: Hans Koschnick warrt to'n tweeten Mol Bremer Börgermeester. Bremer Senat un nee Lannsregeern vun Bremen is de Senat Koschnick II
• 1975: Günter Guillaume un sien Fro Christel Boom warrt na de Guillaume-Affäär wegen Lannsverraat to Gefängnis veroordeelt.
• 1990: Kirgisistan verklort sien Unafhangigkeit vun de Sowjetunion

[Ännern] Weertschop

• 1906: In London warrt de „Great Northern, Piccadilly & Brompton Railway“, en U-Bahn-Lien, open maakt.
• 1949: De Bunnsrepubliek Düütschland slutt sik bi den Marshallplan an.
• 1996: De Fleegerboers Boeing un McDonnell-Douglas geevt jümmer Fusion bekannt.

[Ännern] Kunst, Kultur un Bowark

• 1858: De Oper Der Barbier von Bagdad vun Peter Cornelius warrt in Weimar ooropföhrt.
• 1903: In Berlin kummt de eerste Utgaav vun dat Wekenblatt Neue Rundschau rut.
• 1903: Ünner de Präsidentschap vun Leopold Graf von Kalckreuth warrt de Düütsche Künstlerbund grünnt.
• 1939: In Atlanta, Georgia, warrt de Filmklassiker Gone with the Wind (dt.: vom Wind verweht) ooropföhrt.
• 1944: De Film Große Freiheit Nr. 7 warrt in Prag ooropföhrt. In Düütschland harrn de Nazis den Film verbaden.
• 1994: Af hüüt staht de Oltstadt vun Quedlinburg un de Iesenhütten vun Völklingen op de List vun’t Weltkulturarv vun de UNESCO.

[Ännern] Wetenschoppen un Technik

• 1654: In Florenz warrt dormit anfungen, regelmatig de Lufttemperatur to meten un optoteken.
• 1939: De US-amerikaansche Firma E. I. du Pont de Nemours and Company maakt to’n eersten mol Nylon-Fadens.
• 1965: Mit Gemini 6 un Gemini 7 draapt sik to’n eersten mol twee bemannte Ruumkapseln buten in’t Weltall.
• 1970: De russ’sche Ruumsond Venera 7 kummt bi de Venus an un kann 23 Minuten lang Daten na Eer sennen.

[Ännern] Katastrophen

• 1881: De Stadtmuer El Habra in Algerien brikt tohopen un köst bit to 250 Minschen dat Leven.
• 1945: In Berlin stött en S-Bahn mit en Frachttog tohopen. Dorbi stravt 4 Lüüd, 9 warrt swor verletzt. To verwantwoortlich Fohrdeenstleidsmann warrt in’n Januar 1946 vun de sowjetsch Besattensmacht veroordeelt un henricht.
• 1999: In Venezuela gifft dat na wekenlang dulle Regenfäll to Eerdrutschen. Twüschen 15.000 un 50.000 Dode sünd an’n End to beklagen, mehr as 150.000 Minschen verleert jümmer Huus.

[Ännern] Boren

• 37: Nero, röömschen Kaiser († 68).
• 1567: Christoph Demantius, düütsch Komponist.
• 1732: Carl Gotthard Langhans, düütsch Architekt.
• 1802: János Bolyai, ungarsch Mathematiker.
• 1804: Ernst Rietschel, düütsch Bildhauer.
• 1832: Alexandre Gustave Eiffel, franzöösch Ingenieur.
• 1834: Charles A. Young, US-amerikaansch Astrophysiker.
• 1852: Antoine Henri Becquerel, franzöösch Physiker, kreeg den Nobelpries.
• 1859: Ludwik Lejzer Zamenhof, poolsch Dokter un Utfinner vun de Spraak Esperanto († 1917)
• 1860: Niels Ryberg Finsen, däänsch Dokter un Nobelpriesdräger.
• 1892: José María Castro, argentiensch Komponist.
• 1909: Alfred Neumann, düütsch Politiker.
• 1925: Günther Ungeheuer, düütsch Schauspeler.
• 1928: Friedensreich Hundertwasser, öösterrieksch Maler un Architekt.
• 1938: Michael Bogdanov, britsch Speelbaas.
• 1939: Nicolaus A. Huber, düütsch Komponist.
• 1952: Allan Simonsen, däänsch Footballspeler.
• 1955: Renate Künast, düütsch Politikerin un Bunnsministerin.
• 1968: Garrett Wang, US-amerikaansch Schauspeler.
• 1969: Rick Law, kanaadsch Comictekner.

[Ännern] Storven

• 1025: Basileios II., byzantinisch Kaiser.
• 1598: Philips van Marnix, nedderlännsch Schriever. Översetter un Politiker.
• 1692: Georg Adam Struve, düütsch Jurist.
• 1885: Ferdinand II., König vun Portugal.
• 1890: Sitting Bull, indiansch Hööftling (* üm 1831)
• 1929: Hermann Jellinghaus, düütsch Spraakforscher un Volkskundler (* 1847)
• 1944: Glenn Miller, US-amerikaansch Musiker.
• 1958: Wolfgang Pauli, öösterrieksch Physiker un Nobelpriesdräger.
• 1962: Charles Laughton, britsch/US-amerikaansch Schauspeler (* 1899)
• 1966: Walt Disney, US-amerikaansch Trickfilmtekner un -speelbaas (* 1901)
• 1971: Paul Pierre Lévy, franzöösch Mathematiker.
• 1974: Erich Walter Sternberg, israelsch Komponist.
• 1981: Max Steenbeck, düütsch Physiker.
• 1992: Ennio Morlotti, italiensch Maler.