Artik
Dari Wikipedia Bahasa Melayu, ensiklopedia bebas.
Artik adalah rantau sekitar Kutub Utara, bertentangan dengan rantau Antartika sekitar Kutub Selatan. Di hemisfera utara, Artik termasuklah Lautan Artik (yang bertindih dengan Kutub Utara) dan bahagian-bahagian Kanada, Greenland (sebuah wilayah Denmark), Rusia, Amerika Syarikat (Alaska), Iceland, Norway, Sweden dan Finland. Perkataan Artik datang daripada perkataan Yunani arktos, yang bermaksud beruang. Ini adalah disebabkan oleh lokasi buruj Ursa major, "Beruang besar", di atas wilayah Artik.
Senarai kandungan |
[sunting] Iklim
Iklim Artik adalah berunsur musim sejuk yang melampau dan musim panas yang sejuk. Pemendakan hampir selalu dalam bentuk salji; ia belum lagi hujan dalam dua ratus tahun. Kerpasan tahunan Artik sangat rendah dengan purata kurang daripada 51 cm (20 inci). Angin berterusan membangkitkan salji mewujudkan ilusi salji berterusan. Suhu puratanya yang paling panas boleh menjadi -37°C (-34.6°F) dan suhu purata paling sejuk lebih kurang -68°C (-90.4°F). Iklim mempengaruhi lautan, mempunyai dengan umumnya suhu-suhu lebih panas dan salji turun lebih berat daripada kawasan pedalaman yang lebih sejuk dan kering. Bagaimanapun, sepanjang tepi pesisir pantai, Lautan Artik kekal beku sepanjang tahun itu.
[sunting] Tumbuh-tumbuhan
Tumbuh-tumbuhan tundra Kutub Utara adalah terdiri daripada tanaman semak seperti graminoids, herba-herba, lichens dan mosses, yang tumbuh rapat ke tanah. Oleh kerana ia berada begitu jauh di utara ia adalah terlalu sukar untuk pokok-pokok untuk tumbuh.
[sunting] Haiwan
Haiwan utama ialah beruang polar, wolverin, rubah-rubah Artik, ptarmigan dan ikan paus beluga.
- Beruang polar mempunyai bulu putih supaya mereka boleh menyamar dalam salji. Hal ini membolehkan mereka untuk menyelinap di belakang singa laut apabila mereka lapar.
- Wolverin merupakan sebahagian daripada keluarga musang, dan hidup dalam lubang-lubang di dalam tanah. Walaupun ia adalah seekor binatang kecil, ia adalah amat kuat.
- Rubah Artik adalah sukar untuk mengesan dalam salji lantaran bulu putih tebal mereka. Pada musim panas, bulu mereka bertukar menjadi warna kelabu kecoklat-coklatan.
- Ptarmigan adalah satu jenis burung yang membuat sarang dalam gunung-gunung bersalji, di mana mereka menjaga anak-anak mereka yang masih kecil.
- Beluga bermakna “si putih” dalam Bahasa Rusia. Ikan paus dewasa berwarna putih manakala yang kecil berwarna kelabu. Ini adalah supaya ikan paus kecil tidak boleh dilihat dengan mudah oleh pemangsa-pemangsa mereka. (Jenis ikan paus)
[sunting] Ekspolarasi saintifik
Sejak 1937 seluruh wilayah Artik telah dijelajah dengan meluas oleh Stesen ais berhanyut Soviet dan Rusia, penempatan-penempatan saintifik yang telah ditubuhkan pada ais terhanyut dan telah dibawa beribu kilometer oleh aliran ais.[1]
[sunting] Perairan-perairan Artik
- Lautan Artik
- Teluk Baffin
- Laut Beaufort
- Laut Barents
- Laut Bering
- Selat Bering
- Laut Chukchi
- Selat Davis
- Selat Denmark
- Laut Siberia Timur
- Laut Greenland
- Teluk Hudson
- Laut Kara
- Laut Laptev
- Selat Nares
[sunting] Kawasan-kawasan Artik
- Alaska (A.S.)
- Kepulauan Aleutian (A.S.)
- Bjørnøya (Norway)
- Kepulauan Artik Kanada
- Kepulauan Diomede (Rusia/A.S.)
- Franz Josef Land (Rusia)
- Newfoundland dan Labrador (Kanada)
- Kepulauan New Siberia (Rusia)
- Wilayah Barat Laut (Kanada)
- Novaya Zemlya (Rusia)
- Nunavik (utara Québec, Kanada)
- Nunavut (Kanada)
- Finnmark (Norway)
- Greenland (Denmark)
- Iceland
- Jan Mayen (Norway)
- Severnaya Zemlya (Rusia)
- Siberia (Rusia)
- Svalbard (Norway)
- Yukon (Kanada)
- Pulau Wrangel (Rusia)
[sunting] Artik dalam budaya popular
- Ice Hunt oleh James Rollins
- Deception Point oleh Dan Brown
- I.C.Weiner oleh micheal delomoter
[sunting] Rujukan
[sunting] Pautan luar
- euroarctic.com Perkhidmatan berita di rantau Barents.
- Program Artik WWF Antarabangsa Maklumat pemeliharaan persekitaran Artik
- Yayasan Polar Antarabangsa
- Majlis Artik
