Budhisme
From Wikipedia
Li budhisme es religiosi sistema quel esset fundet in li quinesim secul ante Cristo del nobilo indian Siddharta Gautama, li futuri Budha (sanskrit por lu illuminat). Li budhisme ne es revelat religion, ma posse esser descrit plutost quam un filosofie o un maniere de vivi. It difusat se fro India tra li tot Asia e conta hodie circa 400 miliones de adherentes. It es li max important religion in Indochina, Sri Lanka, Tibet, Myanmar, Corea, Mongolia e Japon. Li scrituras es scrit in sanskrit e pali, li classic lingues antic-indian. Li budhisme es sectet in tri grand scoles: li mahayana (“grand vehicul”, la nordic budhisme), li hinayana (“micri vehicul”, la sudic budhisme) e li vajrayana (“diamant-vehicul”, li mistic scole in India e Tibet).
[modificar] Siddharta Gautama
Secun li legend, li futuri Budha, Siddhartha Gautama, nascet circa li sixesim secul A.C. in li nord-west del India in to ci que hodie es li province Bihar. Su patre esset un rey, e Siddhartha vivet un vita de luxu, sin difficultás. Li legends di que un ascete hat predit que Siddhartha vell devenir o un grand rey o un grand sacerdot. Al etá de 29 annus, il abandonat su vita luxuriosi, su familie e su nobilitá. Il assumat li vita de un sacerdot ascetic pro serchar li response al question de suffrentie, maladie e morte.
[modificar] Li principies
Su doctrina generalmen intende explicar li homan suffrentie por superar it e obtener ínlimitat compassion. Vita es imperfect, dunc on continua suffre pro que on ne cessa su passions, su colere e su ignorantie. Por obtener un spíritu pacos e fini li suffrentie, on deve superar e liberar se de ti influenties negativ. Li complet liberation es nominat nirvana (“sin vente”). Ti ci statu del illumination es atingibil quande omni conexion al muinde circum cessa.
Li complet doctrina funde in li Quar Veritás Noble quel es
- Sufferentie – Tot li vita es subjectet a constant suffrentie.
- Cause – Li cause del suffrir es li desires.
- Cessation – Liberar se del desires fini li suffrentie
- Metode – Liberar se del desires es possible per li Noble Ottiplic Via
Li quaresim veritá refere se ad altri principie ethical del buddhisme, li Ottiplic Via Noble. To ci consiste ex tri gruppos de postulats. Li postulats mental es ili del just comprension e pensada. Lu duesim, li section morala quel include li just parlada, action e maniere de vita, e lu triesim pri concentration consiste ex li just attention e meditation.
Li meditation budhistic es un form de contemplation ex li religiosi sistemas traditional-indian. Existe maniplic forms de meditations, ex les li plu conosset es li zen e li yoga. Li essence de to ci meditation-sistemas es moderar e bridar li pensadas normalmen íncontrolat por obtener un fluvie rect.
Quar ex li deci actions vertúosi quel li budhisme postula, es actions verbal: ne mentir, ne defamar, ne parlar parols ofendent e ne babillachar pri coses ínutil. Ultra to li budhistes ne noce altri forms vivent e refusa generalmen consumpter carne, pro que anc li animales es egalmen creaturas suffrent e luctant por felicie. Anc li consumption de alcohol e drogues es interdictet por quem qui crede in li budhisme, pro que obstructe li mente al pensar clarmen e prudentmen.
[modificar] Karma e vanitá
Un hom suffre precipue pro li conditions de vita continuamen alterant. On deve reconosser li muinde e li fenomens circum quam ne-existent – pro to que ili es causat solmen per dependentie del materie. (Nive existe solmen pro que it es frigid. Quande it es calid, it ínmediatmen fuse.) To perspective funde in l’ idé del karma, li idé de cause e consequentie. Omni fenomen quo noi incontra dialmen es causat per ambi. Li cause por nor suffrentie o nor felicie funde sempre in nor actions anteriori. Bon actions causa bon reactions (e fenomens); mal actions provoca negativ reactions (e fenomens), ne solmen in ti ci vita, ma anc in vitas futuri. To ci es li cicle del renascenties, in sanskrit samskara. Pro to que omni vita significa, secun li Unesim Veritá Noble, denove sufferentie, tamen existe esperantie por esser liberat de li tut cicle, esser sclavo de su mem actions.
